II AKa 6/23 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Szczecinie z 2023-06-06

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IIAKa 6/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 25 października 2022r. w sprawie III K 198/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1)błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na nieprawidłowym ustaleniu, że oskarżony Y. K. wprowadził się w stan odurzenia narkotycznego celowo, świadomie i dobrowolnie oraz że mógł przewidzieć konsekwencje intoksykacji,

2)obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia- art.7kpk poprzez:

a)dowolną ocenę dowodu z opinii zespołu biegłych psychiatrów i psychologa z dnia 20 czerwca 2022r. oraz ustnej opinii uzupełniającej z dnia 25 października 2022r. w zakresie ustalającym, że oskarżony w stan intoksykacji wprowadził się dobrowolnie, pomimo że papierosy ze środkiem odurzającym zostały oskarżonemu udostępnione przez pokrzywdzonego, w którego organizmie stwierdzono znacznie wyższe, niż u oskarżonego stężenie delta 9-tetrahydrokannabinolu,

b)dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego i bezpodstawne odmówienie im wiarygodności w zakresie niepamięci okresu, w którym doszło do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz w zakresie braku przez niego wcześniejszego kontaktu z narkotykami, w tym z marihuaną,

c)dowolną ocenę w zakresie możliwości poniesienia przez oskarżonego kosztów sądowych w sprawie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

strony nie kwestionowały, że oskarżony Y. K., tempore criminis, miał z przyczyn chorobowych zniesioną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i kierowania swoim postępowaniem w rozumieniu art.31§1kk,

apelujący zakwestionował ustalenie Sądu Okręgowego o wystąpieniu przesłanek z art.31§3kk, którego konsekwencją było pociągnięcie oskarżonego Y. K. do odpowiedzialności karnej z art.148§1kk, na ogólnych zasadach,

zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu Y. K., były prawidłowe, oparte na właściwej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego,

należy podkreślić, że z błędem w ustaleniach faktycznych mamy do czynienia wówczas kiedy Sąd I instancji przy ustalaniu faktów posłużył się rozumowaniem logicznie nieprawidłowym bądź sprzecznym ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego,

podnoszony w apelacji obrońcy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mogący mieć wpływ na jego treść, stanowił jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i nie mógł spowodować żądanej przez skarżącego zmiany, i umorzenie postępowania karnego w stosunku do Y. K. z powodu jego niepoczytalności w chwili czynu,

Sąd Okręgowy przedstawił w uzasadnieniu powody, dla których przyjął, że oskarżony był świadomy intoksykacji, i Sąd Apelacyjny zgadza się z argumentacją Sądu I instancji,

Y. K. bez wątpienia w chwili czynu znajdował się pod wpływem środka odurzającego(marihuany), z czego zdawał sobie sprawę, ponieważ zażywał już wcześniej narkotyki,

z jego wypowiedzi w trakcie opiniowania go przez biegłych psychiatrów i psychologa, które stanowią źródło dowodowe, wynikało, że nadużywał substancji psychoaktywnych- narkotyków, leków, alkoholu, a także eksperymentował z dopalaczami,

miał świadomość negatywnego wpływu na niego w/w substancji psychoaktywnych, co przyznał w trakcie wywiadu,

wiedział z doświadczenia, że pod ich wpływem zachowywał się już wcześniej nieracjonalnie, również agresywnie,

w tych okolicznościach prawidłowe było ustalenie Sądu I instancji, że oskarżony jako osoba o wystarczająco sprawnym intelekcie i doświadczeniu życiowym wiedział, że środki narkotyczne mogą wywołać u niego zachowania agresywne i stany psychotyczne, i godził się z tym, skoro świadomy skutków ich oddziaływania na niego, przyjął je,

zarzut obrazy art.7kpk nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy, w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu Y. K., został oceniony przez Sąd I instancji z zachowaniem reguły dowodzenia z art.7kpk, która statuuje zasadę swobodnej oceny dowodów, zgodnie z którą ocena dowodów, mająca swoje oparcie w prawidłowo zebranym i ujawnionym materiale dowodowym, obiektywna, zgodna z logiką i doświadczeniem życiowym, korzysta z ochrony art.7kpk,

należy zwrócić uwagę, że swobodna ocena dowodów z art.7kpk nie oznacza, jakby chciał tego skarżący, oceny zgodnej z linią obrony oskarżonego dążącego do umniejszenia swojej odpowiedzialności karnej, wbrew poczynionym w sprawie ustaleniom,

zarzut naruszenia art.7kpk powinien wykazywać konkretne błędy, których dopuścił się Sąd I instancji w sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu, a nie sprowadzać się do podkreślania, że dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów i poczynione na ich podstawie ustalenia faktyczne są z perspektywy strony nieprzekonujące, a tak należy ocenić stanowisko wyrażone przez skarżącego w apelacji,

Sąd Apelacyjny zgadza się z Sądem Okręgowym, że dowody zgromadzone w toku postępowania uzasadniały ustalenie, że Y. K. w stan intoksykacji wprowadził się dobrowolnie(o czym była już mowa wcześniej w uzasadnieniu), a okoliczność, że papierosy ze środkiem odurzającym dostał od pokrzywdzonego, w którego organizmie stwierdzono znacznie wyższe, niż u oskarżonego, stężenie delta 9-tetrahydrokannabinolu, tego ustalenia nie podważa,

nie zasługuje na uwzględnienie zarzut błędnej oceny wyjaśnień oskarżonego co do jego kontaktów z narkotykami, ponieważ Y. K. potwierdził zażywanie narkotyków oraz eksperymentowanie z dopalaczami, podczas wywiadu z biegłymi, z zakresu psychiatrii i psychologii, i jego wypowiedzi w tym zakresie mogły być podstawą ustaleń w sprawie, ponieważ były logiczne i spójne, i dlatego zasługiwały na danie im wiary,

Sąd Apelacyjny zgadza się z dokonaną przez Sąd I instancji oceną wyjaśnień oskarżonego, w części dotyczącej niepamięci momentu zadawania ciosów pokrzywdzonemu,

Y. K. przyjął postawę obronną, wypierając z pamięci okoliczności pozbawienia życia V. K.,

wbrew stanowisku wyrażonemu w apelacji, dla przypisania sprawstwa i winy nie jest konieczne ustalenie motywu działania oskarżonego, i brak racjonalności w zachowaniu Y. K. nie ekskulpuje go,

wymaganie przez skarżącego ustalenia afektu, pod wpływem którego oskarżony zaatakował pokrzywdzonego, nie było uzasadnione, ponieważ zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia, że działał on pod wpływem afektu,

Y. K. zachował się nieracjonalnie będąc pod wpływem środków odurzających, które zażył świadomie i dobrowolnie, wiedząc o ich negatywnym oddziaływaniu na niego,

zarzut dotyczący obciążenia oskarżonego kosztami sądowymi nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ w postępowaniu karnym zasadą jest, że skazany ma obowiązek zwrócić koszty wynikające z faktu, że w związku z jego karygodnym zachowaniem, były prowadzone czynności procesowe przez organy wymiaru sprawiedliwości,

zasada ta wynika wprost z art.627kpk,

Sąd I instancji wyjaśnił powody swojej decyzji, które są logiczne,

odnosząc się do uzasadnienia tego zarzutu skarżącego należy zwrócić uwagę na fakt, że zwolnienie od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych z art.624§1kpk ma charakter fakultatywny, a nie obligatoryjny, co oznacza, że trudna sytuacja majątkowa oskarżonego lub rodzinna czy też niskie dochody przez niego osiągane, a nawet ich brak w chwili rozstrzygania, w tym zakresie, pozwala na przełamanie zasady z art.627kpk, przywołanej powyżej, i zwolnienie od uiszczenia kosztów sądowych, ale nie tworzy po stronie Sądu obowiązku podjęcia takiej decyzji,

wynika to z faktu, że uiszczenie tych kosztów nie musi nastąpić natychmiast po uprawomocnieniu się orzeczenia, a może być rozciągnięte w czasie, na co zwrócił, zasadnie, uwagę Sąd I instancji, wskazując na wiek sprawcy i możliwość świadczenia przez niego pracy- co jest możliwe również w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku poprzez umorzenie postępowania na podstawie art.17§1pkt 2 kpk i ustalenie, na podstawie art.632pkt 2 kpk, że koszty procesu ponosi Skarb Państwa

ewentualnie

zmiana zaskarżonego wyroku przez zwolnienie oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzuty bezzasadne,

Sąd I instancji prawidłowo ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy kierując się zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art.7kpk i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych dotyczących czynu popełnionego przez Y. K. i prawidłowo je ocenił pod kątem kwalifikacji prawnej,

brak podstaw do przyjęcia, że w chwili czynu oskarżony znajdował się w stanie wyłączającym poczytalność w rozumieniu art.31§1kk z uwagi na wystąpienie przesłanek z art.31§3kk,

wobec braku przesłanek do umorzenia postępowania karnego, art.632pkt 2kpk nie miał zastosowania,

wniosek o zwolnienie oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ rozstrzygnięcie w tym zakresie było zgodne z treścią art.627kpk, a zwolnienie od ich uiszczenia, nawet w przypadku zaistnienia przesłanek z art.624§1kpk ma charakter fakultatywny

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

uznanie Y. K. za winnego popełnienia czynu z art.148§1kk,

orzeczenie o dowodzie rzeczowym,

zaliczenie na poczet kary pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności,

rozstrzygnięcie o kosztach procesu

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

bezzasadne zarzuty obrońcy dotyczące winy oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu z art.148§1kk oraz kosztów procesu

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

zmiana zaskarżonego wyroku w ten sposób, że z opisu czynu przypisanego oskarżonemu wyeliminowano ustalenie, „że oskarżony tempore criminis miał zniesioną zdolność rozpoznania znaczenia czynów i kierowaniem swoim postępowaniem(jak w art.31§1kk) na skutek intoksykacji, gdzie w stan odurzenia narkotykowego wprowadzał się celowo, świadomie i dobrowolnie mogąc przewidzieć konsekwencje intoksykacji jak w art.31§3kk i dlatego przepisu art.31§1kk nie stosuje się”,

w zakresie wymiaru kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego Y. K. za przypisany mu czyn z art.148§1kk przez jej obniżenie do 8(ośmiu) lat pozbawienia wolności

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Apelacyjny wyeliminował z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w/w sformułowanie jako zbędne uzupełnienie opisu czynu przypisanego Y. K.,

ustalenie to było całkowicie obojętne z punktu widzenia przyjęcia sprawstwa i winy oskarżonego, ponieważ okoliczność o braku możliwości przypisania winy z uwagi na art.31§1kk nie została przyjęta wobec jej wyłączenia, na podstawie art.31§3kk, i z perspektywy oskarżonego, niczego ono nie wnosiło,

Y. K. odpowiadał na ogólnych zasadach jako sprawca zbrodni z art.148§1kk,

powyższe okoliczności, co najwyżej, mogły mieć wpływ na wymiar kary, w związku z dyrektywami wymiaru kary, które odnoszą się do czynu oraz osoby sprawcy,

usunięte sformułowanie to element stanu faktycznego, który powinien zostać wskazany tylko w uzasadnieniu wyroku,

lektura rozstrzygnięcia też przemawia za takim stanowiskiem- ponieważ wyrok, z uwzględnieniem opisywanego ustalenia, był nieczytelny- bez bardziej szczegółowego wyjaśnienia tej konstrukcji prawnej- co było możliwe w uzasadnieniu,

kierunek apelacji obrońcy oskarżonego, na korzyść Y. K., i podniesienie zarzutów co do winy oskarżonego w odniesieniu do przypisanego mu w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie czynu pozwoliły na ocenę zaskarżonego wyroku w odniesieniu do wszystkich zawartych w nim rozstrzygnięć, w tym co do kary wymierzonej Y. K. za przypisaną mu zbrodnię zabójstwa z art.148§1kk,

Sąd Apelacyjny analizując poczynione przez Sąd I instancji prawidłowe ustalenia faktyczne uznał, że kara 8 lat pozbawienia wolności jest karą adekwatną do zachowania oskarżonego Y. K. i uwzględnia w sposób odpowiedni konieczność społecznego oddziaływania kary, i jest karą sprawiedliwą, i dlatego Sąd Odwoławczy obniżył karę wymierzoną Y. K. za przypisany mu czyn z art.1481kk przez Sąd Okręgowy- 10 lat pozbawienia wolności, do 8 lat pozbawienia wolności,

zdaniem Sądu Apelacyjnego orzeczona wobec oskarżonego Y. K. kara 8(ośmiu) lat pozbawienia wolności stanowi właściwą reakcję na jego przestępcze zachowanie i spełnia dyrektywy wymiaru kary z art.53 kk albowiem realizuje cele kary o charakterze wychowawczym i zapobiegawczym w stosunku do Y. K. uświadamiając mu naganność jego postępowania, a z uwagi na jej wymiar będzie oddziaływać na niego w przyszłości, zniechęcając go przed popełnieniem kolejnych przestępstw,

w zakresie prewencji ogólnej wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności kształtuje świadomość prawną społeczeństwa pokazując wysoką społeczną szkodliwość przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, a jednocześnie jest sygnałem, że każde takie zachowanie spotka się z odpowiednią reakcją organów wymiaru sprawiedliwości,

Sąd Odwoławczy dokonał korekty rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego uznając, że kara 8 lat pozbawienia wolności jest karą adekwatną do zbrodni jakiej dopuścił się Y. K., odpowiada jego zawinieniu i stopniu społecznej szkodliwości czynu mu przypisanego, uwzględnia okoliczności przestępstwa ale również jego właściwości i warunki osobiste,

w ocenie Sądu Odwoławczego w większym stopniu, przy kształtowaniu wymiaru kary pozbawienia wolności, należało uwzględnić okoliczności związane z ustaleniem w sprawie przesłanek z art.31§1kk w zw. z art.31§3kk,

zastosowanie art.31§3kk oznacza pewną fikcję prawną, że osoba, będąca w chwili czynu, w stanie wyłączającym poczytalność ponosi odpowiedzialność karną, ponieważ sama, swoim świadomym i dobrowolnym działaniem, wywołała taki stan,

uzasadnia to inne, łagodniejsze, podejście niż w przypadku osoby w pełni świadomej, realizującej zamiar zabójstwa i dlatego Sąd Apelacyjny uznał, że kara pozbawienia wolności wymierzona przez Sąd Okręgowy była rażąco niewspółmiernie surowa i ją obniżył do 8 lat

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. K. kwotę 738zł, w tym podatek VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, na podstawie §2pkt1,§3, §4ust.1i3, §17ust.2pkt5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

IV.

zwolniono oskarżonego od ponoszenia na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym, w tym od opłaty za obie instancje, na podstawie art.624§1kpk w zw. z art.17ust.1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych uznając, że ich uiszczenie przy uwzględnieniu sytuacji majątkowej oskarżonego i okresu izolacji penitencjarnej wynikającej z prawomocnego wyroku w niniejszej sprawie, byłoby dla niego zbyt uciążliwe

7.  PODPIS

SSA Przemysław Żmuda SSA Jacek Szreder SSA Robert Mąka

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uznanie oskarżonego Y. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z att.148§1kk i wymierzenie mu kary 10 lat pozbawienia wolności oraz obciążenie go kosztami procesu

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Budnik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: